Schaamlipverkleining/Labiumreductie: Wat is normaal?

Wat is normaal?

Sinds enkele jaren is de labiumreductie toenemend populair, zowel bij vrouwen die een dergelijke ingreep overwegen als bij de media en op online fora. Tegelijkertijd bestaan er verschillende inzichten bij zorgprofessionals die met deze zorgvraag geconfronteerd worden.

De centrale vraag rond labiumreductie is “wat is normaal?”, en deze zal door vrouwen veelal anders worden beantwoord dan door gynaecologen. In een vaak geciteerd onderzoek bij 51 pre-menopauzale vrouwen werd geprobeerd ‘normaal’ te definiëren (1). Het blijkt echter dat er geen objectieve criteria beschikbaar zijn die de normale labia minora definiëren.

Ook over de term labium hypertrofie is in de literatuur veel discussie. De term wordt zowel als omschrijving van ‘te grote’ labia gebruikt als voor protrusie van de labia minora buiten de labia majora, hetgeen dan niet impliceert dat ze afwijkend zijn.

De perceptie van normaal en wenselijk blijkt erg populatie afhankelijk. In diverse landen in Afrika zijn lange labia minora een teken van schoonheid. In de westerse wereld wordt echter een vulva waarbij de labia minora binnen de labia majora vallen steeds vaker als ideaalbeeld gezien.

Dat heeft in mijn optiek verschillende oorzaken. Op school wordt bij seksuele voorlichting altijd gebruik gemaakt van tekeningen die geen reële weergave zijn van de werkelijkheid. Educatie op jonge leeftijd zou er mogelijk voor kunnen zorgen dat vrouwen van jongs af aan begrijpen dat er een enorme normale anatomische variatie is.
Daarentegen lijkt educatie bij vrouwen die verzoeken om een labiumreductie niet erg zinvol. Deze laatste groep is moeilijk van hun besluit af te brengen, zoals ook bleek uit de recente presentatie van hoogleraar seksuologie Ellen Laan op de landelijke gynaecologen dagen op 6 november j.l. (het 57e Gynaecongres).

Ook social media helpen niet. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat veel materiaal op social media is gefotoshopt. Daarnaast heeft de beschikbaarheid en groei van de porno industrie met de haarloze ‘picture perfect’ vulva’s bijgedragen aan de veranderende perceptie van wat als ‘normaal’ wordt beschouwd.

Maar de belangrijkste vraag is uiteindelijk: doet het ertoe wat normaal is?

Normen veranderen. Veel vrouwen hebben op dit moment de voorkeur voor minder uitstekende labia. Mijns inziens zou respect voor vrouwen en hun vraag voorop moeten staan bij een verzoek om labiumreductie. De beslissing om wel of niet te behandelen kan dan worden uitgevoerd op basis van onderstaande punten: (2)
- Heeft de vrouw een goed beeld van het te verwachten resultaat?
- Zijn alle voor en nadelen en mogelijke alternatieven duidelijk?
- Zijn onderliggende problematiek zoals seksuele of psychische uitgesloten?
- Is op basis van de verhouding tussen de labia minora, majora en clitoriscapuchon de vraag realistisch en uitvoerbaar?

Het blijkt dat normaal een relatief begrip is; er bestaat geen definitie van wat als normaal wordt beschouwd. Dit is ook niet van belang omdat de perceptie van normaal aan verandering onderhevig is. De afweging bij het overgaan tot een labiumreductie of verfraaiing kan mijns inziens los staan van de perceptie van normaal of abnormaal.